Hıdırellez ya da Hıdrellez, Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar’da kutlanan mevsimlik bayramlardan biri. Asırlardır kutlanan bu renkli buluşma için geri sayım başladı. Baharın habercisi Hıdırellez günü, Anadolu’da, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğuna inanılan Hızır ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas peygamberlerin yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır. Ülkenin dört bir yanında çeşitli etkinliklerle klasik bayram olarak kutlanan bu günde dilekler dilenir, gül ağacına asılır. İşte Hıdırellez Bayramı 2025 kutlama tarihi ve gelenekleri…
HIDRELLEZ NE VAKİT, AYIN KAÇINDA KUTLANACAK?
Baharın habercisi Hıdırellez, 5 Mayıs akşamı başlar ve 6 Mayıs akşamı sona erer.
Anadolu’da, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğuna inanılan Hızır ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas peygamberlerin yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülen baharın habercisi “Hıdırellez”, asırlardır jenerasyondan nesile aktarılıyor.
HIDIRELLEZ NEYİ SİMGELİYOR?
Hızır ve İlyas sözlerinin birleştirilmesi sonunda ortaya çıkan “Hıdırellez”, Anadolu, Kırım ve Azerbaycan ile Orta Doğu ve Balkan ülkelerinde “bayram” olarak kutlanıyor.
Halk inancına nazaran, peygamber olan Hızır ile İlyas, her yıl yalnızca bir sefer buluşuyor. Hızır peygamberin karada darda kalan bireylere yardım ve kılavuzluk ettiği, birebir vakitte bolluk getirdiğine, İlyas peygamberin de suların koruyucusu olduğuna inanılıyor.
İnanışa nazaran, bolluk ve rahmeti simgeleyen bireyler oldukları için onların ayaklarını bastığı her yerin yeşerdiği, temas ettikleri her şeyin bereketlendiği ve şifa dağıttıkları kabul ediliyor.
Hıdırellez, dünyanın farklı yerlerinde Ağrice, Altı Mayıs, Aya Yorgi, Aziz George, Bahar Bayramı, Ederlez, Eğrice, Eğrilce, Hederlez, Hıdrellez, Hiderlez, Hızır ile İlyas, İderlez, Birinci Yaz, Mantifer, Mar Curcos, Ruz-ı Hızır (Hızır Günü) isimleriyle de anılıyor.
Hıdırellez’i bayram olarak kutlayan Romanlar ise bu güne “Kakava” ismini veriyor.
HIDIRELLEZ GÜL AĞACI RİTÜELİ
Hıdırellez dilek, dua, yoğurt mayalama ve çeşitli ritüellerle günümüze kadar gelmiş bir gelenektir. Bunlardan biri de Hıdırellez gül ağacı ritüelidir.
Ev, bağ, bahçe isteyenler rastgele bir yere istediklerinin küçük bir modelini yaparak; altın ve gibisi ziynet eşyası isteyenler ağaç yapraklarını kollarına yahut boyunlarına takarak isteklerine kavuşacaklarına inanır. Hıdrellez dilekleri gül ağacının altına Hıdırellez duası ile gömülür. Hıdırellez gömülen dilekler 6 Mayıs sabahı erkenden geri toplanır ve akan suya bırakılır.
Hıdırellez akşamında bir başka dilek dileme biçimi de gül ağacına para asmaktır. Asılan paralar ve dilekler 6 Mayıs 2021 sabahı erkenden geri toplanır. Para cüzdana konulur ve yıl boyunca o para harcanmaz. Hıdırellez parası bireye o yıl boyunca darlık ve parasızlık yüzü göstermez.
Hıdırellez öncesindeki günün akşamı vatandaşlar mesken, otomobil, çocuk üzere dileklerini bir kağıda çizerek gül ağacının kısmına bağlıyor ya da bu ağacın tabanına toprak üzerine yansıtıyor. Rahmet getireceğine inanıldığı için gül ağacının tabanına para da gömülüyor.
