Amerikan Kanser Derneği (ACS), 2025 yılına dair kanser eğilimleri ve sıhhat istatistiklerini içeren yıllık raporunu açıkladı. Raporda, son yıllarda kanser kaynaklı vefat oranlarında değerli bir düşüş yaşandığına dikkat çekilirken, birtakım telaş verici sıhhat trendleri de gün yüzüne çıktı.
1991-2022 yılları ortasında kanser kaynaklı vefat oranlarının yüzde 34 oranında azaldığı belirtilen rapor, erken teşhis, sigara kullanımındaki azalma ve tedavi metotlarındaki gelişmelerin bu güzelleşmeye katkı sağladığını söz etti. Lakin uzmanlar, birtakım kanser çeşitlerinin gençlerde artış gösterdiğini ve topluluklar ortasında sıhhat eşitsizliklerinin devam ettiğini vurguluyor.
GENÇLER ORTASINDA KANSER MEVT ORANI TELAŞ VERİCİ DÜZEYLERE ULAŞIYOR
Raporda, genç bireylerde kanser olaylarının artmaya devam ettiği ve bu durumun daha da derinleşebileceği ikazında bulunuluyor. Bilhassa 15-19 yaş ortasındaki ergenlerde, kanser görülme sıklığı her yıl yüzde 0,7 oranında artıyor.
Kanser, çocuklar ve gençler için önde gelen vefat nedenlerinden biri olmaya devam ederken, en yaygın tipler ortasında lösemi, beyin kanseri ve lenfoma bulunuyor. 2025 yılında 14 yaş altı 9 bin 550 çocuğa ve 15-19 yaş aralığındaki 5 bin 140 ergenin kanser teşhisi alacağı, bunun sonucunda ise 1050 çocuğun ve 600 gencin kanser nedeniyle hayatını kaybedeceği kestirim ediliyor.
NYU Langone Perlmutter Kanser Merkezi’nden Dr. Paul Oberstein, genç yetişkinlerde pankreas ve kolon kanseri üzere gastrointestinal kanserlerin sıklığının arttığını belirtiyor. Dr. Oberstein, beslenme alışkanlıkları, çevresel faktörler ve mikroplastiklere maruz kalmanın bu artışı tetikliyor olabileceğini lakin kesin bir açıklama bulunmadığını söylüyor.
RAHİM AĞZI KANSERİ: ÖNLENEBİLİR OLMASINA KARŞIN HALA BÜYÜK BİR TEHDİT
Raporda dikkat çeken bir öbür bahis ise rahim ağzı kanserinin yaygınlığı. Rahim ağzı kanseri, tespit edilebilen ve önlenebilen az kanser cinslerinden biri olmasına karşın, hâlâ binlerce bayanın risk altında olduğu vurgulanıyor.
ACS, tarama uygulamalarının yaygınlaşması ile birlikte 1970’lerin ortalarından 2000’lere kadar rahim ağzı kanseri olaylarının azaldığını fakat bu azalma oranının son yıllarda sabit kaldığını belirtiyor.
Dr. Jessica Shepherd, 2025 yılında yaklaşık 13 bin bayana rahim ağzı kanseri teşhisi konulacağını ve 4 bin bayanın bu hastalıktan öleceğini kestirim ediyor. HPV (insan papilloma virüsü) enfeksiyonunun en önemli neden olduğu rahim ağzı kanseri, hakikat tarama ve erken teşhisle büyük ölçüde önlenebilir.
GASTROİNTESTİNAL KANSERLERDE DURUM GİTGİDE KÖTÜLEŞİYOR
Son olarak, gastrointestinal (GI) kanserlerin, bilhassa pankreas, karaciğer ve kolorektal kanserlerin artışı raporda dikkat çeken bir öbür olumsuz trendi oluşturuyor. ACS, 2012-2021 yılları ortasında 50 yaşın altındaki bireylerde kolorektal kanser hadiselerinin yılda yüzde 2.4 oranında arttığını bildirdi.
Pankreas kanseri ise bilhassa zorlayıcı bir alan olarak öne çıkıyor. Pankreas kanserine bağlı mevt oranı her yıl yüzde 1 oranında artmaya devam ederken, bu hastalığın tedavisindeki ilerlemeler öbür kanser cinslerine kıyasla epey geride kalmış durumda. 2025 yılında ABD’de yaklaşık 67 bin 440 yeni pankreas kanseri olayı teşhis edilecek ve 51 bin 980 kişi bu hastalıktan ölecek.
Uzmanlar, erken teşhis ve tedavi mevzularındaki ilerlemelere karşın, pankreas ve mide kanserlerinin ekseriyetle berbat sonuçlar doğurduğunu belirtiyor. Kolorektal kanserin erken teşhisinin mevt oranlarını büyük ölçüde azaltabileceğini söyleyen uzmanlar, mide kanseri ve pankreas kanserinde erken teşhisin kıymetli farklar yaratabileceğini söz ediyor.
KANSERLE UĞRAŞTA GELİŞMELER VAR, LAKİN ÇÖZÜLEMEYEN SIKINTILAR DEVAM EDİYOR
Amerikan Kanser Derneği’nin raporu, kanserle gayrette muhakkak alanlarda ilerlemeler kaydedildiğini, lakin bilhassa genç bireyler ve makul topluluklar ortasında artan riskler ve eşitsizlikler nedeniyle yapılacak daha çok iş olduğunu ortaya koyuyor. Erken teşhis, tarama programları ve sıhhat hizmetlerine erişim konusunda atılacak adımlar, bu önemli sıhhat sıkıntılarını çözmede kritik rol oynamaya devam edecek.
New York Post’un ‘4 troubling cancer trends you must know about in 2025’ başlıklı haberinden derlenmiştir.
