Türkiye’de müzik dünyasının unutulmaz isimlerinden İlhan İrem, Hürriyet gazetesine verdiği bir röportajda çocukluğuna dair hatırladığı anlardan birini bu türlü anlatmıştı.
Gerçekten de anneannesi haklı çıktı ve İrem, ‘insanın ruhuna dokunan’ sesi ile hayat verdiği onlarca müziğini bıraktı birkaç jenerasyonun hafızasında. Kim bilir kaç kişi tıpkı onun müziğinde söylediği üzere “Yemyeşil bir deniz senin gözlerin” dedi sevdiğine…
Ya da kaç kişi ‘Hayır ben değilim, ben olamam yanındaki’ diye isyan etti.
Ya da kaç kişi ‘Boş ver arkadaş’ diye kendini teselli edip, hayat yoluna devam etti. İşte o ses artık sustu, ancak müzikleri yalnızca hafızalarda değil yüreklerde sonsuza kadar vardığını sürdürecek.
HAYATTA KALSAYDI BU AY 70 YAŞINA GİRECEKTİ
Erken denilecek yaşta yalnızca ailesini ve yakınlarını değil, müzikseverleri de yasa boğan İlhan İrem 1 Nisan 1955’te Bursa’da dünyaya gözlerini açtı.
Hayata veda etmesine karşın geride bıraktığı müzikleriyle, her yaştan ve her jenerasyondan milyonların gönlünde yer eden İrem, şayet hastalığına yenilmeseydi bu ay hayatında yeni bir sayfa açacaktı. 60’lı yaşlarını bitirip 70 yaşına girecekti.
Ama olmadı… Bozulan sıhhati onu evvel kalbinin en derinliklerinden sevdiği karısından ve ailesinden sonra da müzikseverlerden ayırdı. Ünlü müzisyen 2022 yılının temmuz ayında hayata veda etti.
Bu unutulmaz müzisyeni dünyaya gelişinin 70’nci yılında biz de analım, onun bıraktığı müzikal mirasa göz atalım istedik.
İlhan İrem 1 Nisan 1955’te Bursa’da dünyaya geldi… Şayet yaşasaydı 70’li yaşlarının sayfasını açacaktı.
MÜZİK TUTKUSU ORTAOKUL YILLARINDA BAŞLADI
İlhan İrem’in müziğe olan ilgisi ortaokulun son yıllarında ortaya çıktı. 1969’da okul orkestrasının solisti oldu. Bir öteki deyişle sesi daha o vakitlerden farkını göstermişti.
Kendi tabiriyle “özgür bir çocukluk” geçiren İlhan İrem hayatının sonuna kadar da müzikten hiç kopmadı.
Gönlünün müziğe kaydığı eğitim hayatı ise biraz farklı geçti İrem’in.
Yine Hürriyet’e verdiği bir röportajda kendisini “okul orkestrasıyla çaylarda müzik yapan, aşıkların mektuplarını yazan, sakin görünümlü ve romantik elebaşıydım” diye tanımlamıştı.
MİLLİYET’İN MÜSABAKASINDA DİKKAT ÇEKTİLER: İlhan İrem ve arkadaşları, 1970 yılında, uzun mühlet ülkenin en değerli gençlik etkinliklerinden biri olan Milliyet Gazetesi’nin düzenlediği liseler ortası müzik yarışına katıldı. Meltemler ismini verdikleri orkestra yarışta birinciliği kazandı. Bu Meltemler için birinci adım oldu. Çabucak o yıl yani 1970’den başlayarak üç yıl boyunca Bursa ve etrafındaki otellerde sahneye çıktılar. Anneannesinin İlhan İrem için öngördüğü gelecek böylelikle şekillenmeye başladı.
ÖNCE HAYAL KIRIKLIĞI SONRA MUTLULUK
Kendi şiirlerini ve bestelerini yapmaya başladığı periyotta İstanbul’un yolunu tuttu. Yeniden de müzik dünyasında bulunduğu yere ulaşması çok da kolay olmadı.
1973’te Birleşsin Bütün Eller: Bazen Sevinç Bazen Üzüntü isimli 45’liği çıkardı. Ancak bu birinci adım onun için biraz da hayal kırıklığı oldu.
Çalışması beklediği ilgiyi görmedi. Hatta bu ortada plak şirketi onun müziklerinin öbür müzikçiler tarafından seslendirilmesini istedi. Ancak İrem bu teklife sıcak bakmadı.
Ardından bir öbür 45’lik, Yazık Oldu Yarınlara Haydi Sil Gözlerini geldi. İşte bu albüm ile bir anda dinleyicinin dikkatini çekti.
Üçüncü 45’liği 1975 yılında geldi: Anlasana. Bu çalışmanın yankısı daha büyük oldu.
1976 yılında birinci uzun çaları İlhan İrem 1973- 1976’yı çıkardı, Üzülme Dostum, Ayrılık Akşamı, Sensiz de Yaşanıyor, Bal Ağızlım isimli 45’likleri sözün tam manasıyla müzik dünyasını sarstı, hepsi liste başı oldu.
‘SEVGİLİYE’ BİRİNCİ DEFA KENDİ MÜZİKLERİYLE SESLENDİ
1979 İlhan İrem’in müzikal seyahatinde bir dönüm noktası oldu. O yıl çıkardığı Sevgiliye albümünde birinci sefer kendi yazdığı müzik kelamlarına yer verdi.
Bunun yanı sıra Nazım Hikmetin Hoşgeldin isimli şiirini de besteleyip seslendirdi albümde. Türk pop müziğine emek veren birçok sanatçı üzere İlhan İrem’in mesleğinde Eurovision Müzik Yarışı’nın kıymetli bir yeri var.
1979’da müsabakanın Türkiye finaline katılmaya hak kazandı lakin tam o sırada askere çağrıldı ve vatani vazifesini yapmak üzere askere gitti. Döndükten sonra Bezgin isimli albümünü yayınladı.
Her ne kadar Eurovision’a katılma hayalleri suya düşse de 1984 yılında Bulgaristan’da düzenlenen Altın Orfe yarışında Türkiye’yi temsil etti. Dereceye giremedi lakin Gazeteciler Özel Ödülü’nü kazandı. İlhan İrem’in kelamlarını yazdığı Halley isimli müzik 1986 yılında Melih Kibar tarafından bestelendi. Bu müzik Türkiye’ye Eurovision Müzik Müsabakası’nda temsil etti. O vakte kadar Türkiye’nin bu müsabakada elde ettiği en düzgün dereceyi kazandı müzik. İrem sesiyle değilse bile kelamlarıyla Eurovision’a katılmış oldu.
KENDİSİNİ DÜŞÜNDE GÖREN HAYRANIYLA EVLENDİ
İlhan İrem, her ne kadar gözlerden uzak sakin bir hayat sürdürse de üretkenliğini hayatının son periyoduna kadar sürdürdü.
Dünya görüşü hayat ideolojisi de müzikleri kadar onu birçok meslektaşından ayıran bir özellik oldu. Bu durum eş seçimine bile yansıdı.
Bir konserinde tanıştığı hayranı Hansu ile 1 Ekim 1991 tarihinde İda Dağları’nda hayatını birleştirdi. Fakat hikayenin o evreye kadar olan kısmı da enteresan.
Karısıyla tanışmasını bir tıp göksel buluşma olarak anlatan İlhan İrem, Hansu Hanım’ın kendisini daha küçük bir çocukken düşünde gördüğünü anlatmıştı.
Sonrasını yeniden onun kelamlarıyla hatırlayalım: ” İngiltere’deki üzere, yola merdivenle inilen, iki katlı taş konutların olduğu bir sokakta, kolum pelerinli bir kızın omzunda uzaklaşırken, dönüp geriye ona bakmışım ve “Ben seni bulamam, sen beni bul” demişim. Yıllarca yüreğinde büyütmüş sevgisini. Sonra yaşadıkları kent olan Ankara’da verdiğim bir konser… Sarı saçları beline kadar uzanan dünyalar hoşu bir kız, çıkışta elime bir kitap tutuşturdu ve kalabalığın ortasında yok oldu gitti… İçinde ne isim, ne adres… Yalnızca bir cümle yazılıydı: “Sözcüklerin büyütülmesinin bazen sessizlik olduğunu ve sevincin büyütülmesinin bazen gözyaşları…”
TANIŞMANIN ÜZERİNDEN ÜÇ YIL GEÇTİ: “Ankara konserinde bu kitabı bana veren kızla evleneceğim” dedim. Sonra İstanbul’un kara deliği beni yeniden içine çekti, her şeyi unuttum. Üç yıl sonra, bir öteki Ankara konserinde tekrar gördüm onu. Daha evvel saniyelerle gördüğüm halde çabucak tanıdım. Konserden sonra asistanımı kalabalığın ortasına göndererek kulise davet ettim. Sessiz, sakin, büyülüydü… “Nerelerdesin sen?” dedim. Hiç konuşmuyordu. İsmini öğrendim ve telefonunu alabildim. Sonraki gün Gölbaşı’nda yürüdük. O röportajı görmüş lakin o vakitler irtibat imkanları kısıtlı olduğu için ulaşamamış. Bana düşünü anlattı.
ÜÇ YAŞIN MASUMİYETİ, ÜÇ BİN YILIN BİLGELİĞİ: İrem’in hayatının en çok dikkat çeken yanlarından biri de müziğinin yanı sıra eşine duyduğu bu sevgiydi. İrem sık sık Instagram sayfasında da Hansu Hanım’a duyduğu sevgiyi tabir eden paylaşımlar yapıyordu. Aşkları da tıptı o paylaşımlardan birinde yazdığı üzere “üç yaşın masumiyeti, üç bin yılın bilgeliği” olarak tanımlamıştı İrem.
