
Bilim insanları 10 bin yılı aşkın müddettir jenerasyonu tükenen Ulukurt cinsi kurt çeşidini yine hayata döndürdü. Teksas merkezli genetik mühendislik şirketi Colossal Biosciences, 12.500 yıl evvel jenerasyonu tükenen “Ulukurt” çeşidini yine hayata döndürerek, dünyada birinci kere “geri getirme” (de-extinction) başarısına imza attı. Pekala, Ulukurt kuşağı ne vakit tükendi? Ulukurt nedir, gerçek mi?

ULUKURT NEDİR?
Ulukurt (bilimsel ismiyle Aenocyon dirus, eski ismiyle Canis dirus), Geç Pleistosen ve Erken Holosen devirlerinde (yaklaşık 125.000 ila 10.000 yıl önce) Amerika kıtasında yaşamış, jenerasyonu tükenmiş bir köpekgil çeşididir. “Korkunç kurt” ya da “dire wolf” olarak da bilinir ve çağdaş kurtlara kıyasla daha iri bir yapıya sahiptir. Ulukurtlar, orantılı olarak daha büyük kafatasları, güçlü çeneleri ve dişleri ile dikkat çekerken, bacakları çağdaş kurtlara nazaran daha kısa ve tıknazdı. Ortalama bir ulukurt, yaklaşık 65 kg tartısında ve 1,5-2 metre uzunluğundaydı, bu da onu en büyük bozkurtlardan biraz daha iri yapıyordu.

Fosilleri en çok Kaliforniya’daki Rancho La Brea katran çukurlarında bulunmuştur; burada 1.600’den fazla bireyin kalıntıları korunmuştur. Ulukurtların, bu çukurlarda kapana kısılan hayvanları avlamaya çalışırken kendileri de tuzağa düştüğü düşünülür. Büyük ve küçük buz periyodu memelileriyle beslenen bu etçil cins, leş yiyiciliğiyle de bilinir. Genetik çalışmalar, ulukurtların çağdaş bozkurtların atalarından yaklaşık 5,5 milyon yıl evvel ayrılan başka bir köpekgil soyuna ilişkin olduğunu ortaya koymuştur.

ULUKURT KUŞAĞI TÜKENDİ Mİ, NE VAKİT TÜKENDİ?
Ulukurtların (Aenocyon dirus) kuşağı, yaklaşık 10.000 ila 9.000 yıl evvel, yani Geç Pleistosen periyodunun sonlarında tükendi. Bu tarih, Buz Devri’nin sona ermesi ve büyük göğüslü çeşitlerinin kitlesel yok oluşuyla çakışır. Kuşaklarının tükenmesine dair kesin nedenler hâlâ tartışılıyor, lakin esas etkenler ortasında iklim değişikliği, avladıkları büyük otobur çeşitlerin (mamutlar, yer tembel hayvanları gibi) azalması ve insan avcılarıyla rekabet yer alıyor. Fosillerine en çok Kuzey Amerika’da, bilhassa Rancho La Brea katran çukurlarında rastlanıyor; bu da onların bu periyotta hâlâ etkin olduğunu, lakin kısa müddet sonra ortadan kaybolduğunu gösteriyor. Genetik ve arkeolojik datalar, ulukurtların çağdaş bozkurtlarla çiftleşmediğini ve izole bir soy olarak yok olduğunu doğruluyor.