Başka hastalıkları taklit edebiliyor
Ülkemizde en sık görülen bayan kanserlerinden biri olan ve çoğunlukla menopoz sonrası karşılaşılan yumurtalık (over) kanseri her yıl yaklaşık 4 bine yakın bayanın kapısını çalıyor. Yumurtalık kanserinin yüzde 15-20’sinin genetik nedenlerle oluşuyor Bu nedenle birinci derece akrabalarında göğüs, yumurtalık ve rahim içi kanseri olan sağlıklı bayanlar yumurtalık kanseri açısından riskli kümede yer alıyor.
Ülkemizde her yıl 100 bin bayandan 7’si yumurtalık kanseri tanısı alıyor. Erken devirde belirti vermeyen yumurtalık kanseri çoğunlukla ileri evrede tanımlanmaktadır. Belirti vermemesinin nedeni, kanserin karın boşluğu içinde büyümesi ve uzun müddet hastayı rahatsız etmemesidir.
İhmale gelmez 9 değerli belirti
Yumurtalık kanserinin belirtileri kendine mahsus olmadığı ve öteki hastalıkları taklit edebildiği için, bu şikayetler ortaya çıktığında kesinlikle bayan doğum uzmanına da görünmek ve bu taraftan de tetkikleri yaptırmak büyük ehemmiyet taşıyor. Aksi taktirde erken teşhis imkanı kaçırılıyor.
Özellikle bel, karın ya da kasık ağrısı, karında şişlik, gaz, halsizlik, sık idrara çıkma yahut idrar zorluğu, kabızlık, bağırsak hareketlerinde değişiklik ve bazen de olağandışı kanama üzere şikayetlere çok dikkat edilmesi gerekiyor.
Ülkemizde ne yazık ki yumurtalık kanseri konusunda toplumsal farkındalık kâfi düzeyde değil. O denli ki teşhis alan her 3 bayandan 2’sinin bu sessiz ve sinsi düşmanın ismini bile birinci sefer doktor odasında duyduklarına şahit oluyoruz.
Bu etkenler riski artırıyor
Her bayanın en azından yılda bir defa jinekolojik muayenesinin yapılması ve jinekolojik şikayetleri olduğunda vakit kaybeden tabibe başvurması, bu ölümcül kanserin erken tanısı açısından da kritik ehemmiyet taşıyor.
Yumurtalık kanserinde olguların yüzde 75’inden birçok ileri evrelerde teşhis alabildiğinden bayan kanserleri ortasında en ölümcül seyredenlerinin başında yumurtalık kanser geliyor. Çoklukla 60’lı yaşlarda görülmekle birlikte son yıllarda obezite, östrojen hormon maruziyeti ve gebeliğin ötelenmesi üzere etkenlerle genç yaşlarda da görülme sıklığı artan yumurtalık kanserine taban hazırlayan etkenlerden başlıcaları şunlardır:
– Hiç doğum yapmamış olmak
– Erken yaşta adet görmek
– Geç menopoza girmek
– Endometriozis
– Sigara
– Sıhhatsiz beslenme
– Alkol ve çok kilo
Her ne kadar yaş, aile hikayesi ve genetik yatkınlık üzere risk faktörlerini değiştirmek mümkün olmasa da, sağlıklı ömür stili benimseyerek, örneğin hareketsizlikten kaçınıp tertipli idman yaparak, sağlıklı beslenerek, sigara ve alkolden uzak durarak ve sağlıklı yollarla çok kilodan kurtularak risk faktörlerini azaltmak mümkündür.
