ABD Ulusal Güvenlik Kurulu’nun Grönland’ı ABD’ye katılmaya ikna edecek bir strateji geliştirmek için bir dizi toplantı gerçekleştirdiği öne sürüldü. Trump idaresinin, toplantıların akabinde çeşitli devlet kurumlarına “özel” talimatlar gönderdiği kaydedildi. ABD basını, gönderilen talimatların Grönlandlıları ikna etme hedefiyle bağlantı kampanyaları hazırlanmasını içerdiğini duyurdu. Beyaz Saray’a yakın bir kaynak, plan kapsamında askeri seçeneklerin “şimdilik” devre dışı bırakıldığını belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump, Grönland’daki Thule Hava Üssü’nün kumandanı Albay Susannah Meyers’i misyondan aldı. Meyers’in, Lider Yardımcısı JD Vance’in Danimarka’ya yönelik kelamlarına reaksiyon göstermesi nedeniyle konumunu kaybettiği tez edildi.
The New York Times’ın (NYT) ismi açıklanmayan bir Beyaz Saray yetkilisine dayandırdığı haberine nazaran, Trump idaresi, Grönland halkını ikna etmek için kapsamlı bir bağlantı kampanyası tasarladı. Planın, toplumsal medya ve reklam çalışmalarıyla bölge sakinlerinin ABD’ye yakınlaştırılmasını hedeflediği tabir edildi.
İddiaya nazaran, Beyaz Saray, Grönland’a mali dayanak sağlama imkanlarını da araştırıyor. Beyaz Saray yetkilisi, Danimarka’nın Grönland’a ödediği yıllık 600 milyon dolarlık sübvansiyonunun yerine Trump’ın bölgeye kişi başı 10 bin dolarlık dayanak vermeyi değerlendirdiğini açıkladı. NYT, Trump’ın, bölgedeki ender toprak elementlerinden elde edilecek gelirlerle bu maliyeti karşılamayı planladığını söz etti.
ABD’ye katılmayı seçmeleri durumunda Grönlandlıları inançta tutacaklarını belirten Trump, “Geleceğinizi belirleme hakkınızı güçlü bir halde destekliyoruz ve şayet isterseniz sizi Amerika Birleşik Devletleri’ne davet ediyoruz” açıklamasını yapmıştı.
GRÖNLAND’IN EHEMMİYETİ NEDEN ARTTI?
Uzmanlara nazaran, iklim değişikliğiyle eriyen buzullar, Grönland’ın askeri ve ekonomik değerini artırdı. Haberde, Bölgedeki bakır, uranyum ve petrol rezervleri Trump’ın “ilhak” ısrarına neden olarak gösterilirken, Çin ve Rusya’nın bölgedeki artan varlığı da ABD’nin harekete geçme nedenleri ortasında gösterildi.
Trump, “Grönland halkını varlıklı edeceğiz” vaadinde bulunurken, Danimarka ve Grönland idareleri ABD’nin taleplerini reddetti. Trump, Grönland’ı “öyle ya da böyle” ABD’ye katacaklarını söylemişti.
Uzmanlar, diplomatik gayretlerin sonuç vermemesi halinde ABD’nin daha sert tedbirlere başvurabileceği ihtarında bulundu.
JD Vance (sağda), 28 Mart’ta Grönland’daki ABD üssünü ziyaret ederek bölgede incelemelerde bulunmuştu.
ABD’Lİ KOMUTANIN İLETİSİ KRİZE NEDEN OLDU
ABD’nin Grönland’da yer alan Pituffik Üssü’ndeki gelişmeler de tansiyonun tırmanmasına yol açtı. Albay Meyers’in işçisine gönderdiği e-postada, “Vance’in tenkitlerinin üssümüzü yansıtmadığını biliyorum” tabirleri dikkat çekmişti. ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü, komuta zincirine uyulması gerektiğini vurgulayarak, askeri işçinin siyasi açıklamalardan kaçınması gerektiğini vurguladı.
ABD Uzay Kuvvetleri de Perşembe günü yaptığı açıklamada, “Komutanların, bilhassa misyonlarını yerine getirirken tarafsız kalma konusunda en yüksek standartlarda performans göstermeleri bekleniyor” sözlerini kullandı.
Vance, Grönland’ı ziyareti sırasında Danimarka’nın bölgenin güvenliğine gereğince yatırım yapmadığını öne sürmüştü. ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Sean Parnell, Meyers’in iletisine ait, Trump’ın gündemini ve buyruk komuta zincirini sorgulayan açıklamalara müsamaha gösterilmeyeceğini bildirdi.
