Günümüzde çağdaş hayatın getirdiği hareketsiz ömür şekli ve yanlış beslenme alışkanlıkları, obeziteyi global bir sıhhat sorunu haline getirdi. Obezite, yalnızca estetik bir sorun değil, birebir vakitte kalp hastalıkları, diyabet, yüksek tansiyon ve hatta kanser üzere önemli sıhhat problemlerine yer hazırlayan bir faktör.
Yıllarca, bu sıhhat risklerini ölçmenin en yaygın yolu vücut kitle indeksiydi. Lakin, yeni araştırmalar, kilonun yalnızca toplamda ne kadar olduğunu değil, bu kilonun bedende nasıl dağıldığını anlamanın çok daha kıymetli olduğunu gösteriyor. Son yapılan bir araştırma da bunu bir kere daha doğrulamış oldu.
Uzmanlar, bel ölçüsünde meydana gelen artışların, birtakım kanser cinslerine yakalanma mümkünlüğünü yükseltebileceğini belirtiyor. İsveçli araştırmacıların yaptığı bu çalışma, beden kitle indeksinin kanser riskini belirlemede ne kadar yetersiz olabileceğini gösteriyor. Bu bulgular, sıhhat profesyonellerinin, obezite ve kanser alakasını daha hakikat bir formda kıymetlendirmek için yeni ölçütlere yönelmesi gerektiğini vurguluyor
BEL ETRAFINIZDA 11 SANTİMETRELİK ARTIŞ VARSA DİKKAT!
İsveçli bir küme araştırmacı, 340 bine yakın hastanın sıhhat bilgilerini inceledi ve 14 yıl süren bir süreçte, bel etrafındaki 11 santimetrelik bir artışın, kolon, göğüs ve pankreas kanseri üzere obeziteyle alakalı kanser cinslerine yakalanma riskini artırabileceğini belirledi. Bu bulgu, obeziteyle ilgili kanser riskinin, yalnızca kiloya bakarak değerlendirilemeyeceğini ve bel etrafının daha yanlışsız bir ölçüt olabileceğini öne sürüyor.
ERKEKLERDE YÜZDE 25 BAYANLARDA İSE YÜZDE 12 ORANINDA KANSERE NEDEN OLUYOR
Araştırmacılar, bel etrafının artmasının, erkeklerde kanser riskini yüzde 25 oranında artırdığını buldu. Fakat, beden kitle indeksinin erkeklerde kanser riskini yalnızca yüzde 19 oranında artırdığı belirlendi. Bu durum, bel etrafının, erkeklerde obeziteye bağlı kanser riskinin daha değerli bir göstergesi olabileceğini düşündürüyor.
Bunun yanında, bayanlarda da benzeri bir ilgi bulunuyor; kadınlarda, bel etrafındaki 12 santimetrelik artış ve beden kitle indeksindeki 4,3 puanlık artış, kanser riskinde yüzde 12’lik bir artışla ilişkilendiriliyor.
Bir öbür değerli bulgu ise, beden kitle indeksinin yağ dağılımını hakikat bir formda yansıtmadığı. Beden kitle indeksi, sırf bedende toplam yağ ölçüsünü ölçerken, yağın nerede biriktiği konusunda bilgi vermiyor. Bu da birebir beden kitle indeksine sahip iki kişinin farklı sıhhat risklerine sahip olabileceği manasına geliyor.
Örneğin, bir ragbi oyuncusuyla, meskende oturan biri birebir beden kitle indeksine sahip olabilir, fakat oyuncunun bedeni kasla doluyken, başkasının bedeninde fazladan yağ birikintisi olabilir. İşte bu noktada, bel etrafı ölçümünün daha manalı hale geldiği söylenebilir, zira bel etrafındaki yağ birikintileri, bilhassa hayati organları çevreleyen toksik mide yağını gösterir.
Cinsiyet farklılıkları da bu araştırmanın kıymetli bir modülü. Erkeklerin bedenlerinde ekseriyetle karın bölgesinde yağ birikirken, bayanlar bu yağı daha yaygın bir formda bedenlerinin öbür bölgelerine dağıtıyor. Bu nedenle, erkeklerdeki karın bölgesindeki yağ birikintileri sıhhat açısından daha büyük bir tehdit oluşturabiliyor.
BASİT BİR TESTLE FİKİR SAHİBİ OLMAK MÜMKÜN
Sağlık uzmanları, bel etrafının yanı sıra, bel-boy oranını da dikkate almanızı öneriyor. Bu oran, sağlıklı beden ölçülerinin belirlenmesinde değerli bir rol oynuyor. Bel etrafı ölçülüp, uzunlukla oranlandığında, elde edilen sonuç, potansiyel sıhhat risklerini gösteriyor.
0.4 ile 0.5 ortasındaki bir oran, düşük sıhhat riski manasına gelirken, 0.5 ile 0.6 ortasındaki bir oran, diyabet, kalp hastalığı ve yüksek tansiyon üzere sıhhat problemlerine yatkınlığı gösteriyor. 0.6’nın üzerindeki bir paha ise, bu sıhhat sıkıntılarına yakalanma riskinin yüksek olduğunu işaret ediyor.
Vücut kitle indeksi, uzun yıllardır sıhhat ölçütü olarak kullanılıyor olsa da araştırmalar Beden kitle indeksinin kas kütlesi ile yağ birikimi ortasındaki farkı göz önünde bulundurmadığını ortaya koyuyor. Bu nedenle, sıhhat profesyonelleri, yalnızca beden kitle indeksine bakmanın yanı sıra, bel etrafı ve bel-boy oranı üzere ölçütlere de dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Cancer Research UK’ye nazaran, İngiltere’de her 20 kanser hadisesinden biri çok kilodan kaynaklanıyor. İsveçli araştırmacıların bulguları, bu kıymetli sıhhat problemlerinin daha gerçek bir formda değerlendirilmesinde bel ölçüsünün daha aktif bir araç olabileceğini gösteriyor.
Araştırmanın bulguları, mayıs ayında İspanya’nın Malaga kentinde düzenlenecek Avrupa Obezite Kongresi’nde sunulacak. Bu çalışma, bel etrafının, kanser riskini anlamada beden kitle indeksine nazaran çok daha güçlü bir belirleyici olabileceğini bir sefer daha gözler önüne seriyor.
Daily Mail’in ‘Simple DIY test that predicts if you’re likely to get SIX different cancers – how do YOU score?’ başlıklı haberinden derlenmiştir.
