Japonya’daki telefonlarda kamera sesi kapatılamıyor. Üstelik bu yalnızca teknik bir ayrıntı değil; kanunlarla belirlenmiş bir mecburilik.
Peki neden?
MAHREMİYET İHLALLERİNE KARŞI YASAL TEDBİR
Japonya’da bu kuralın temelinde, ferdî mahremiyetin korunması yatıyor. Bilhassa istek dışı fotoğraf ve görüntü çekimi üzere kabahatleri önlemek maksadıyla, 2000’li yılların başında yürürlüğe konan düzenlemeler sayesinde, ülkede satılan tüm telefonların kamera sesi çıkarması mecburi hale geldi.
Bu ses, telefon sessizde bile olsa devre dışı bırakılamıyor. iPhone kullanıcıları bile, Apple’ın Japonya için özel olarak geliştirdiği modellerde kamera sesini kapatma seçeneğini bulamıyor.
MASASHİ TASHİRO OLAYI: BİR DÖNÜM NOKTASI
Bu kuralın hayata geçmesindeki en dikkat cazip olay, 2000 yılında yaşandı. Ünlü Japon müzisyen ve televizyon kişiliği Masashi Tashiro, Tokyo’daki bir tren istasyonunda, telefonuyla gizlice bir bayanın fotoğrafını çekerken yakalandı. Olay, kamera özellikli cep telefonlarının şimdi yeni yeni yaygınlaştığı devirde kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Japonya’da kameraya sahip birinci telefonlardan biri olan J-SH04’ün geliştirme sürecinde yer alan mühendis Keiji Takao, yıllar sonra verdiği bir röportajda şu tabirleri kullandı:
“Telefonlara kamera eklediğimizde, bu özelliklerin berbata kullanılabileceğini öngörüyorduk. Tashiro’nun tutuklanması, bu taraftaki kaygılarımızı güçlendirdi. Bu yüzden deklanşör sesinin sessiz modda bile çalması istikametinde karar alındı.”
Bu karar kısa müddette tüm üreticilere örnek oldu ve Japonya’daki bütün telefonlara uygulandı.
GÜNEY KORE’DE DE BİREBİR KURAL VAR
Japonya bu mevzuda yalnız değil. Güney Kore’de 2014’te yürürlüğe giren Kapalılık Muhafaza Yasası ile tıpkı uygulama zarurî hale geldi. Çin’de de emsal düzenlemeler bulunuyor. Her üç ülkede de emel birebir: Bilinmeyen fotoğrafçılığı engellemek.
Her ne kadar kamera sesi zarurî olsa da, teknolojiyi berbata kullanmak isteyenler için yeni yollar da ortaya çıktı. Japonya’da “BlackVideo” isimli fiyatlı bir uygulama, kullanıcıların kamera sesini büsbütün devre dışı bırakmasına, imgeyi tarayıcı ekranı üzere göstermesine ve kayıtları bilinmeyen klasörlerde saklamasına imkan tanıyor.
Bu uygulama, App Store’da en tanınan fiyatlı kamera uygulamaları ortasında yer alıyor. Bilhassa tren üzere kalabalık ortamlarda, bu cins sessiz kamera uygulamaları berbat emellerle kullanılabiliyor.
2010 yılında Japonya’da bin 741 kişi yasa dışı fotoğraf çekmekten tutuklanırken, bu sayı 2019’da 3 bin 953’e yükseldi. Bu da gösteriyor ki, tek başına sesli deklanşör uygulaması tahlil getirmiyor.
