İstanbul’da Silivri açıklarında saat 12.49’da 6,2 büyüklüğünde bir sarsıntı meydana geldi. Şiddetli sarsıntı, çok sayıda etraf vilayetten de hissedildi. İçişleri Bakanı Yerlikaya da tüm grupların saha taramalarına başladığını aktardı. İstanbul zelzele haberinin akabinde araştırmalar sürat kazandı. Artçı sarsıntı mümkünlüğü ile zelzele sırasında ne yapılır sorusu araştırmalar ortasında yer aldı. İşte, AFAD sarsıntı anında yapılması gerekenler…
DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER
Bina içindeyseniz;
Kesinlikle panik yapmayınız.
Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durunuz.
Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına yahut dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık üzere muhafaza sağlayabilecek eşya yanına çömelerek yahut uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturun. Başınızı iki elinizin ortasına alarak yahut bir hami (yastık, kitap vb) materyal ile koruyun. Sarsıntı geçene dek bekleyin. İnançlı bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, baş ve enseyi koruyacak formda KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN hareketini yapın. Sarsıntı sırasında sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın.
Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma tesisatı yahut armatürü üzere üzerinize düşecek her tıp eşyadan uzak durun.
Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir eşya yoksa bir yastıkla başınızı koruyun; varsa en yakındaki inançlı alana geçin.
Size yakın çok sağlam ve yüke sağlam bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın. Birçok iç yer kapısı basitçe inşa edilmiştir ve sizi korumaktan uzaktır.
Merdivenlere ya da çıkışlara yanlışsız koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, fakat sarsıntı bitince dışarı çıkmak inançlıdır. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.
Araştırmalar, birden fazla yaralanmanın bina içinde hareket ederken yahut dışarı çıkmaya çalışırken oluştuğunu göstermektedir.
Balkona çıkmayın.
Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın.
Asansör kullanmayın.
ACİL DURUMLARI ve YANGINLARI bildirmek dışında telefonları KULLANMAYIN. Kibrit ve çakmak YAKMAYIN, elektrik düğmelerine DOKUNMAYIN.
Elektriklerin kesilebileceğinin; yangın alarmlarının çalışabileceğinin ve yangın söndürme sistemlerinin devreye girebileceğinin farkında olun
Tekerlekli sandalyede iseniz tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu müdafaaya alın.
Mutfak, imalathane, laboratuvar üzere iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın vb. aygıtları kapatın. Dökülebilecek materyal ve hususlardan uzaklaşın.
Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; soba ve ısıtıcıları söndürün.
Diğer güvenlik tedbirlerini alın; daha evvelce hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan eşya ve malzemeyi yanınıza alarak binayı daha evvel tespit ettiğiniz yoldan derhal terk edip toplanma bölgesine gidin.
Her büyük zelzeleden sonra kesinlikle artçı zelzele olur. Artçı sarsıntılar vakit içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı sarsıntılar hasarlı binalarda ziyana yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar büsbütün bitene kadar hasarlı binalara girmeyin.
Artçı zelzeleler sırasında da ana sarsıntıda yapmanız gerekenleri yapın.
Bina dışında açık alandaysanız;
Dışarıda kalın.
Enerji çizgilerinden, başka binalardan, direklerden, ağaçlardan ve duvar tabanlarından uzaklaşın.
Açık toprakta çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olun.
Deniz kıyısından uzaklaşın.
Toprak kayması, taş yahut kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunmayın. Bu türlü bir ortamda bulunuyorsanız, en seri halde inançlı bir ortama geçin.
Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı önlemli olun.
Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz çizgilerinden gelecek tehlikelere karşı dikkatli olun.
En büyük tehlike binaların dış duvarlarının yıkılmasıdır. Sarsıntılardaki ölümlerin kıymetli bir kısmını bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturabilmektedir. Sarsıntı sırasındaki yer hareketi nadiren vefata yahut yaralanmaya sebep olur. Zelzeleyle ilgili birçok mevt çöken duvarlar, parçalanan camlar ve düşen eşyalardan kaynaklanmaktadır.
Araç kullanıyorsanız;
Araç kara yolunda seyir halindeyken sarsıntı olursa ve bulunduğunuz yer inançlı ise ( bina, ağaç, direkler yanında, üst geçit altlarında durmaktan sakınarak) yolu kapatmadan, sağa yanaşıp durun.
Kontak anahtarını yerinde bırakıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde kalın.
Sarsıntının geçmesini ihtiyatla bekleyin. Sarsıntıda hasar gören yol, köprü ve rampaları kullanmayın.
Normal trafikten, ağaçlardan, direklerden ve güç nakil sınırlarından mümkün olduğu kadar uzaklaşın. Fakat sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidin.
Araç meskun mahallerde ise ya da inançlı bir yerde değilse aracı durdurun; kontak anahtarını üzerinde bırakarak aracı terk edin ve açık alanlara gidin.
Bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz, aracınızı durdurup aşağıya inin ve aracınızın yanına yan yatarak ayaklarınızı karnınıza çekin, ellerinizi de başınızın üstüne kavuşturun.
Kapalı bir otoparkta iseniz; otomobilinizin dışına çıkıp yanına yatın. Üzerinize yıkılacak tavan, tünel üzere büyük kitleler aracı tahminen ezecek, fakat yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerinize düşen bir modül ile ezilmenize sebep olabilir.
Metroda yahut öbür toplu taşıma araçlarındaysanız;
Gerekmedikçe, katiyetle metro ve trenden inmeyin. Elektriğe kapılabilir yahut başka bir trenin çarpması ile ziyan görebilirsiniz.
Trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk yahut rastgele bir yere tutunun.
Metro yahut tren işçisi tarafından verilen talimatları izleyin.
Enkaz altında kaldıysanız;
Kibrit ve çakmak yakmayın.
Hareket etmeyin ve toz kaldırmayın.
Ağzınızı ve burnunuzu mendil ya da kıyafetinizle kapatın.
Borulara ya da duvarlara vurarak yerinizi arama kurtarma takımlarına bildirmeye çalışın ve ıslık çalın. Bağırmayı son deva olarak kullanın. Zira bağırmak tehlikeli boyutlarda toz yutmanıza neden olabilir.
