Af yasası çıkacak mı? 10. Yargı Paketi düzenlemesiyle ilgili çalışmalar devam ediyor. Taslak paketinde 40 unsurun hazırlığında sona gelindi. Yaşanan gelişmeleri takip edenler ve bilhassa de hükümlü yakınları merak içerisinde “Af çıkacak mı?” sorusunun karşılığını araştırıyor. Hususla ilgili Bakan Tunç’tan bir açıklama daha geldi. Tunç, “Herhangi af kelam konusu değil, gündemimiz kelam konusu değil. ” dedi. Pekala, 10. Yargı paketi ne vakit çıkacak? İnfaz düzenlemesi genel af yasası çıkacak mı? İşte, merak edilen sorunun yanıtıyla ilgili detaylar…
10. YARGI PAKETİ NE VAKİT ÇIKACAK?
Bakan Tunç açıklamasında, “40 unsurluk ceza adaleti sisteminin artırılmasına yönelik taslakta soruşturma kovuşturma ve infaz basamaklarının daha faal olması için kıymetli huşuları içerecek taslağı milletvekillerin takdirlerine arz ettik, önümüzdeki günlerde mecliste görüşmeleri başlayacak.” sözlerine yer verdi.
GENEL AF ÇIKACAK MI?
Katıldığı canlı yayında Af çıkacak mı sorusuna, Bakan Tunç, “Ceza infaz düzenlemesinde çalışma var. Rastgele af kelam konusu değil, gündemimiz kelam konusu değil. Düzenlemeler cezaevindeki kaidelerle ilgili. Aşikâr yaşın üstündeki mahkumlarla ilgili birtakım konular var. 55 bin kişinin affedileceği tarafındaki argüman hakikat değil. Biz tahlile ait taslağımızı sunacağız” dedi.
Geçtiğimiz günlerde de benzeri açıklama yapan Bakan Tunç, “Covid izni ile ilgili düzenleme dışında bir af yahut genel af kelam konusu değil” değerlendirmesi yapmıştı;
” Mesela hasta mahkumlar; ‘Cezaevinde ölmesin hükümlü’ diyoruz. Bu insan haklarına karşıt. Bunların bir genel af formunda yorumlanması gerçek değil.” açıklamasını yapan Tunç, şu tabirleri kullandı:
“Covid müsaadesiyle ilgili bir çalışma ‘olabilir’ dedik. Af mı geliyor? biçiminde yorumlara neden oldu. Oradaki konu büsbütün Covid müsaadesi süreciyle ilgili. 2020’de Covid müsaadesinden yararlanıp açık cezaevinde bulunanlar kontrollü özgürlükten faydalanarak tahliye edilmişti. Covid devam ettiği surece bu müddet 31 Temmuz 2023’e kadar uzatıldı. O tarihten sonra bu bireylerden şartlı salıverilmesine 5 yıl kalanların Covid müsaadesi kapsamında hayatına devam etmesine, şartlı salıverilmesine 5 yıldan fazla olanların ise cezaevine dönmesine yönelik bir düzenleme yapıldı. Bu düzenlemeden yaklaşık 100 bine yakın kişi faydalanmış oldu. Kapalı cezaevinde bulunanlar da 3 yıl erken açık cezaevine geçmiş oldular. Bu düzenlemeden 31 Temmuz 2023 tarihi itibariyle cezası mutlaklaşan ve cezaevinde bulunanlar yararlandı. 31 Temmuz 2023’te cezaevinde değil lakin daha evvel kabahat işlemiş lakin cezasının infazı şimdi katılaşmamış ve mahpusa girmemiş olanların, yargılamadaki gecikmeden ötürü bu düzenlemeden yararlanamaması üzere bir durum ortaya çıktı. Bu istikamette müracaatlar, talepler oldu. Bu talepler doğrultusunda bir düzenleme olabilir. Buradan bir af geliyor değerlendirmesi yapmak yanlışsız değil, gündemde af kelam konusu değil.
CEZANIN 1/5’İ YATILACAK
Pakete nazaran, prensip olarak mahkumların kontrollü özgürlükten faydalanabilmesi için cezalarının makul bir mühletini yani şartlı salıverilme tarihine kadar ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken müddetin en az 1/5’ini kesinlikle cezaevinde geçirmeleri gerektiği kabul ediliyor. Bu durumda örneğin 1 yıl ceza alan 2.5 ay, 6 ay ceza alan 1 ay, 3 ay ceza alan 18 gün, 1 ay ceza alan 6 gün cezaevinde kalacak.
1 yıllık maktu kontrollü özgürlük müddeti bakımından bir değişiklik yok. Lakin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sık sık vurguladığı üzere cezası az olan mahkumlar de dahil olmak üzere bütün mahkumların aldıkları cezayla orantılı olarak belirlenecek süreyi kesinlikle ceza infaz kurumunda geçirmeleri sağlanacak. 1 ay bile ceza alan kesinlikle cezaevine girip mahpus yatacak. Böylelikle, toplumdaki cezasızlık algısının ortadan kaldırılması sağlanacak.
HÂKİME TAKDİR YETKİSİ
Tutuklama yasağına ait 2 yıllık hudut korunuyor. 2 yılın altında ceza gerektiren hatalarda hâkim genel olarak tutuklama kararı vermeyecek. Lakin, çok kıymetli bir değişiklikle 2 yılın altındaki hatalarda yargıçlara tutuklama konusunda takdir yetkisi tanınıyor. Buna nazaran, “şüphelinin davranışlarının yine bir kabahat işleyeceği konusunda kuvvetli kuşku oluşturması (suç sürece eğilimi)”, “suçun işleniş şekli”, “suçtan meydana gelen zararın tartısının kamu sistemini değerli ölçüde bozması” hallerinde hâkim 2 yılın altındaki hatalarda da şüphelinin tutuklanmasına karar verebilecek.
CEZA ALT HUDUDU YÜKSELECEK
“Trafik suçları”, “Genel güvenliğin taammüden tehlikeye düşürülmesi”, “Meskun mahalde silah atılması”, “Bilişim suçları”, “Telefonla dolandırıcılığı” üzere aksiyonlarda ceza ölçüleri yine pahalandırılacak. Bu hataların cezalarının alt sonu yükseltilecek. Trafik hatalarında ehliyetlerin el konulma mühleti uzatılacak. Telefon sınırı aboneliğinin sonlandırılmasına ait düzenleme yapılacak. Bu cürümlerin yaptırımı ağırlaştırılarak caydırıcılık sağlanacak.
KISMİ AF MI GELİYOR?
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “100 yıl affı” ve “genel af” tartışmasını “Genel afla ilgili bir çalışma kelam konusu değil. Bu türlü bir çalışma gündemimizde yok” diyerek noktalamıştı. Ancak AK Parti, dolu cezaevlerini rahatlatacak “kısmi af” diye nitelendirilen bir düzenleme üzerinde çalışıyor. COVID-19 salgını sırasında çıkarılan ve açık cezaevinde bulunan mahkumların, kalan cezalarını kontrollü özgürlükle dışarıda infazını öngören düzenlemenin kapsamının genişletilmesi tartışılıyor.
