Son yıllarda, köpek balıklarının kanser tedavisinde yararlı olduğu istikametinde kimi tezler öne sürüldü. Adana’nın Yumurtalık ilçesinde balıkçılar tarafından yakalanan 4.5 metre uzunluğundaki köpek balığının, kanser hastalarına fiyatsız olarak dağıtılması ise bu tartışmayı tekrar gündeme getirdi.
Balıkçı Şahin Gökalp ve arkadaşları, Yumurtalık ile Karataş ortasında balık avlamak için Akdeniz’e açıldı. Gökalp’in ağlarına, 400 kilogram tartısında ve 4.5 metre uzunluğunda bir köpekbalığı takıldı. Az görülen bu tipi fark eden balıkçılar, sevinçle köpekbalığını zahmetle ağlardan çıkararak gemiye çıkarmayı başardı.
Köpekbalığının kanser hastalarına yeterli geldiği bilgisini edinen Gökalp, İHA’ya yaptığı açıklamada “Köpek balığı her yıl bu mevsimlerde, 4-5 gün boyunca yakalanabiliyor. Profesörlerin söylediğine nazaran, kansere yakalanmayan tek canlı. Bu nedenle biz de kanser hastalarına büsbütün fiyatsız dağıttık. Bundan 8 yıl evvel de 6.5 metre uzunluğunda bir köpekbalığı yakalamıştık. O vakit da emsal halde vatandaşlara dağıtım yapmıştık. Yakalamak hayli güç, çıkarmak ise bir o kadar zahmetli oldu” dedi.
KÖPEK BALIĞI ETİ KANSER HASTALARINA ÂLÂ GELİYOR MU? YA DA KANSERDEN KORUNMADA TESİRLİ OLABİLİR Mİ?
Konuyu Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Abdullah Sakin’e danıştığımda, köpek balığının kanserden korunmaya yardımcı olabileceği yahut tedaviye katkı sağladığına dair bilimsel açıdan kesin bir sonucun bulunmadığını belirtti. Doç. Dr. Sakin şu önemli noktalara dikkat çekti:
“Günümüzde kanser tedavisinde birçok yeni alternatif onkoloji tedavisi geliştirilmiş olsa da, çağdaş tıbbi tedavi bazen hastalığı güzelleştirmekte yetersiz kalabiliyor. Bu durum, hastaların tedavi sürecindeki yan tesirlerden şikâyet etmelerine neden olabiliyor. Ayrıyeten, alternatif tedavi sistemlerinde kullanılan unsurların yan tesirlerinin daha az yahut zararsız olduğu fikri, kanser hastalarının bu sistemlere yönelmesine sebep oluyor. Fakat yüzde 100 sonuç alındığını söylemek güç.”
KÖPEK BALIĞI KIKIRDIĞININ TESİRLİ OLDUĞUNA DAİR KİMİ ÇALIŞMALAR VAR AMA…
Literatürde, gelişmiş ülkelerdeki kanser hastalarının yüzde 80’inin ek yahut alternatif tedavileri araştırdıkları ve bunların yüzde 6 ve yüzde 25’inin köpek balığı kıkırdağı kullandıkları bildirilmiş” diyen Doç. Dr. Abdullah Sakin, “Ülkemizde ise alternatif tedavi kullanım oranları oranının yüzde 22 ile yüzde 84 ortasında değiştiği biliniyor” dedi.
Köpek balığı kıkırdağının yüksek oranda kalsiyum, protein, sülfür ve kolajen içerdiğini söyleyen Doç. Dr. Sakin, “Köpek balığı kıkırdağının kanser tedavisinde kullanılması araştırıldı lakin çelişkili bilgiler elde edildi. Maalesef bilimsel ispatlar köpek balığı kıkırdağı desteklerinin insanlarda kanser için tesirli bir tedavi olduğu savlarını desteklemiyor. Kanserli hastalarda köpek balığı kıkırdağı kullanıldığı çalışmalar 1980’lerin başında yapılmaya başlanmasına karşın kansere karşı yararlı bir tedavi formülü olduğunun ispatı, bugüne kadar alternatif tedaviler için yapılmış bilimsel araştırmalarda şimdi teyit edilemedi” formunda konuştu.
YAKIN VAKİTTE YAPILAN ARAŞTIRMALARDA DA MUVAFFAKİYET SAĞLANMADI
Yakın vakitte yapılan araştırmalara da değinen Doç. Dr. Abdullah Sakin, “1998 yılında ilerlemiş kanser hastalarında (beyin, göğüs, bağırsak, akciğer, prostat ve lenfoma,) yapılmış faz I/II çalışmada hastaların ömür kalitesinde yahut kanser üzerinde hiçbir faydalı tesir gösterilmedi. Ayrıyeten 2005’te Amerika da National Cancer Institute önderliğinde, The North Central Cancer Treatment Group (NCCTG) tarafından ileri evre tedavi edilemeyen 83 göğüs ve kolorektal kanseri hastanın incelendiği Faz III çalışmasında da köpek balığı kıkırdağının genel sağ kalım üzerine ek katkısı gösterilemedi” tabirlerini kullandı.
Özetle, köpekbalığı kıkırdağının bilimsel olarak kanıtlanmış bir dozu olmadığını belirten Doç. Dr. Abdullah Sakin, bu mevzuda dikkat edilmesi gereken yan tesirlere de değindi:
“En sık bildirilen yan tesirler ortasında bulantı, tat değişiklikleri, yorgunluk, ateş ve baş dönmesi yer alıyor. Ayrıyeten, köpekbalığı kıkırdağı yüksek ölçüde kalsiyum tuzları içeriyor. Bu da kalsiyum düzeyinin yükselmesine yol açabilir. Hasebiyle böbrek hastalığı, kalp hastalığı ya da kanseri olan hastaların bu cins eserleri kullanırken dikkatli olmaları gerekiyor.”
KÖPEK BALIKLARININ HİÇ KANSER OLMADIĞI BİLGİSİ DE YANLIŞ
Köpek balıkları, halk ortasında ‘kanserden korunabilen tek canlılar’ olarak anılsa da bu bilginin de yanlış olduğunu söyleyen Doç. Dr. Abdullah Sakin, “Yakın vakitte köpek balıklarının da da ender çeşitli kanserlere rastlandığı bildirildi” dedi.
