Avrupa Birliği (AB) Komitesi, bugün Rus gazına olan bağımlılığı kademeli olarak sıfıra indirmek üzere bir yol haritası yayınlayarak, önümüzdeki ay buna ait bir yasa teklifi hazırlanacağını duyurdu. Kurul, ayrıyeten haziran ayında sunacağı diğer bir teklifle yeni muahedeler ve mevcut spot mukaveleler kapsamında yapılan Rus gazı ithalatını da 2025 sonuna kadar yasaklamayı önereceğini açıkladı.
“BAĞLARI BÜSBÜTÜN KESME ZAMANI GELDİ”
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, hususa ait olarak yaptığı açıklamada, güçte Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için 2022’de hazırlanan REPowerEU planı çerçevesinde güç tedarikini çeşitlendirdiklerini ve Rusya’ya bağımlılığı kıymetli ölçüde azalttıklarını söz etti. Von der Leyen, “Artık Avrupa’nın bu güvenilmez tedarikçiyle olan güç bağlarını büsbütün kesme vakti geldi. Kıtamıza gelen güç, Ukrayna’ya karşı yürütülen bir savaşı finanse etmemeli. Bu, vatandaşlarımıza, şirketlerimize ve gözü pek Ukraynalı dostlarımıza karşı sorumluluğumuzdur” dedi.
“RUSYA’DAN GÜÇ ALIMINA HARCANAN PARA, UKRAYNA’YA SAĞLANAN YARDIMDAN DAHA FAZLA”
Avrupa Kurulu’nun Güçten Sorumlu Üyesi Dan Jorgensen ise Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik kapsamlı hücumlarının başladığı 2022 yılı şubat ayından bu yana AB’nin Rusya’dan fosil yakıt satın alımına harcadığı paranın, Ukrayna’ya sağlanan yardımdan daha fazla olduğuna dikkat çekti. Jorgensen, “Elbette, bunun sürdürülmesi mümkün değil” sözlerini kullandı.
AB, Rusya ile Ukrayna ortasında bir barış muahedesi sağlanması ve Rusya’ya yönelik yaptırımların hafiflemesi sonrasında Rus gazına dönüş fikrine de sıcak yaklaşmıyor. Jorgensen, AB sanayi bölümü yöneticileri Rus gazına dönüşü desteklediklerini açıklamış olmalarına karşın, güçte Rusya seçeneğine geri dönmenin akla yatkın olmayacağını söyledi.
Diğer yandan Jorgensen, Macaristan ve Slovakya üzere Rus gazı ithalatına son vermeyi reddeden ülkeler konusunda nasıl bir yol izleneceği ve Rus gazının yasaklanması için nasıl bir yasal seçeneğe başvurulacağı konusunda bilgi vermedi.
AB Komitesi tarafından teklif edilecek yasal değişikliklerin Avrupa Parlamentosu ve AB üyesi ülkeler tarafından onaylanması gerekecek.
Avrupa Birliği, Rusya’dan kömür ve petrol ithalatına yaptırımlar kanalıyla büyük oranda yasak getirmiş fakat doğalgaz kapsam dışı tutulmuştu. Bu duruma, Rusya’dan boru çizgisi yoluyla gaz alan Slovakya ve Macaristan’ın itirazları neden olmuştu. Bu iki ülke, alternatiflere yönelmenin güç fiyatlarını artıracağını savunarak Rus doğalgazına yaptırım kararlarına karşı çıkmıştı.
2022 öncesinde gaz muhtaçlığının yaklaşık yüzde 45’ini Rusya’dan tedarik eden Avrupa, hala muhtaçlığının yüzde 19’unu TürkAkım boru çizgisi ve LNG sevkiyatları yoluyla Rusya’dan karşılıyor.
AB, geçtiğimiz yıl Rusya’dan boru çizgisi yoluyla 32 milyar metreküp doğalgaz, 20 milyar metreküp de LNG ithal etti. Toplam arzın üçte ikisi uzun vadeli kontratlar kanalıyla yapılırken, üçte biri de sözleşmesiz “spot” alımlardan oluştu.
